TỪ DEI ĐẾN BELONGING: KHI NGÔN NGỮ ĐỊNH HÌNH VĂN HOÁ

Disney vừa âm thầm thay đổi cách nói về “đa dạng”. Trong email nội bộ được Business Insider công bố, tập đoàn giải trí lớn nhất thế giới thông báo tổ chức “Global Belonging Week” (20 – 24/10/2025) – chuỗi hoạt động hướng đến việc giúp nhân viên cảm thấy “được thuộc về” và “có cơ hội phát triển”. Điều đáng chú ý: cụm từ “Diversity, Equity & Inclusion (DEI)” – vốn là biểu tượng của phong trào nhân sự suốt thập niên qua – hoàn toàn biến mất. Thay vào đó, Disney chọn cách nói nhẹ hơn, ít tính chính trị hơn: “Belong & Thrive”, “Cross-Cultural Connections”.

Sự thay đổi này không chỉ là chiến thuật ngôn ngữ. Nó phản ánh làn sóng mới trong các tập đoàn toàn cầu – những doanh nghiệp muốn tiếp tục duy trì tinh thần cởi mở và tôn trọng khác biệt, nhưng tránh để khái niệm DEI bị chính trị hoá. Trong một thế giới đa văn hoá, họ nhận ra rằng, đa dạng là điều hiển nhiên, nhưng “thuộc về” mới là điều thực sự cần thiết.

Ngôn ngữ có thể kết nối – hoặc chia rẽ

Khái niệm “DEI” từng đại diện cho những nỗ lực tiến bộ về công bằng và hội nhập. Nhưng sau nhiều năm bị kéo vào các tranh luận chính trị, nó bắt đầu trở thành “từ khóa nhạy cảm” trong môi trường doanh nghiệp toàn cầu. Cùng một thông điệp, nhưng khi truyền đi qua nhiều nền văn hoá, mỗi nơi lại hiểu khác nhau – thậm chí có nơi cảm thấy xa cách hoặc gượng gạo.

Đó là lý do “Belonging” đang dần thay thế “DEI” trong các chiến lược nhân sự mới. Thay vì nói về “sự đa dạng”, doanh nghiệp nói về “cảm giác thuộc về”. Thay vì thống kê tỉ lệ, họ tập trung tạo ra trải nghiệm con người thực sự – nơi mọi cá nhân, dù đến từ đâu, cũng cảm thấy mình có chỗ đứng, tiếng nói và giá trị riêng.

Theo Deloitte (2020), nhân viên cảm thấy mình “thuộc về” có năng suất cao hơn 56% và tỷ lệ nghỉ việc thấp hơn 50%. Nghiên cứu của McLean & Company (2025) cũng cho thấy, chỉ số “belonging” tương quan trực tiếp với sự gắn kết và lòng trung thành. Những con số này chỉ ra một sự thật đơn giản: “Belonging” không phải là xu hướng xã hội, mà là chiến lược kinh doanh.

Cross-Cultural Connections – Khi khác biệt trở thành cầu nối

Trong bất kỳ tập đoàn đa quốc gia nào, đội ngũ luôn là một bức tranh đa sắc: lãnh đạo người Singapore, nhân viên Việt Nam, kỹ sư Ấn Độ, nhà thiết kế đến từ Ba Lan. Họ cùng làm việc trên những nền văn hoá khác nhau, nói cùng ngôn ngữ công việc nhưng không phải lúc nào cũng nói cùng “ngôn ngữ cảm xúc”.

Khi cảm giác thuộc về chưa hình thành, mỗi người dễ thu mình trong vùng an toàn của riêng mình hoặc chỉ gắn bó với nhóm đồng hương. “Đa dạng” khi ấy tồn tại trên giấy tờ, chứ không thực sự sống trong văn hoá hàng ngày.

“Cross-Cultural Connections” – một khái niệm được Disney nhấn mạnh – chính là giai đoạn hai của Belonging: nơi con người học cách kết nối, lắng nghe và hiểu lẫn nhau. Đó không phải những buổi training dài dòng, mà là những khoảnh khắc nhỏ: một buổi trò chuyện chia sẻ về phong tục, một dự án chung giữa các nền văn hoá, hay một hành động lắng nghe thật sự từ người quản lý. Đôi khi, một cuộc trò chuyện chân thành có thể xoá bỏ nhiều khoảng cách hơn cả một chiến dịch toàn cầu.

Khi ngôn ngữ thay đổi, văn hoá thay đổi

Sự chuyển hướng này mở ra cơ hội cho các công ty tại Việt Nam và khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nơi đang là điểm đến của hàng nghìn doanh nghiệp đa quốc gia. Thách thức của họ không phải “thiếu đa dạng”, mà là làm sao để nhân viên từ nhiều quốc tịch thực sự cảm thấy mình thuộc về cùng một tổ chức.

Blue C đã và đang đồng hành cùng các tập đoàn trong hành trình này bằng cách giúp họ tái cấu trúc ngôn ngữ nội bộ, từ những khái niệm nặng tính khẩu hiệu sang ngôn ngữ nhân văn và tự nhiên hơn. Thay vì “Diversity, Equity & Inclusion”, doanh nghiệp có thể nói “Belong & Thrive”, “Together We Grow”, “Different Perspectives, Shared Purpose”. Những thay đổi nhỏ trong câu chữ lại tạo ra sự khác biệt lớn trong cách con người đón nhận thông điệp.

Song song đó, Blue C thiết kế các trải nghiệm văn hoá thực tế – những “cross-cultural circles” hay chương trình mentoring chéo – nơi nhân viên có thể thực sự kết nối và kể câu chuyện của mình. Cuối cùng, tất cả được đo lường qua Belonging Index – bộ chỉ số cho phép doanh nghiệp nhìn thấy “mức độ thuộc về” đang thay đổi thế nào qua từng quý.

Blue C đồng hành cùng SCIC tổ chức chương trình Tập huấn cán bộ nhân viên 2024 với chủ đề “Đoàn kết để phát triển”.

Từ Disney đến nhiều tập đoàn khác, một xu hướng chung đang hình thành: doanh nghiệp không còn nói về “đa dạng” như một mục tiêu, mà nói về “thuộc về” như một hành trình. Khi con người cảm thấy mình là một phần thật sự của tổ chức, họ không chỉ ở lại – họ đóng góp, sáng tạo và lan tỏa năng lượng tích cực.

Trong thế giới đang biến đổi nhanh, “Belonging” chính là chiến lược mềm tạo nên sức mạnh bền. Và với Blue C, hành trình ấy bắt đầu bằng một câu hỏi đơn giản: “Làm sao để mỗi nhân viên cảm thấy mình thật sự thuộc về?”

Văn hoá không bắt đầu bằng khẩu hiệu, mà bằng cảm giác được nhìn thấy.
Hãy để Blue C cùng bạn xây nên nơi mà mọi người đều thật sự thuộc về.